ایمپلنت دندان در سالمندان

آیا ایمپلنت دندان در سالمندان امکانپذیر است؟ چه گروهی از سالمندان می توانند از ایمپلنت دندانی استفاده کنند؟ شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت در متقاضیان سالمند چیست؟

از دست دادن دندان ها در سنین بالاتر از 50 سال امری عادی است. اغلب سالمندان تقریبا تمامی دندان های طبیعی خود را از دست داده اند. این افراد به دلیل مشکلات ناشی از نداشتن دندان برای غذا خوردن و حرف زدن به دنبال راهی برای جایگزینی دندان های از دست رفته هستند.

بسیاری از سالمندان از پروتز متحرک جزئی (برای چند دندان) یا دست دندان کامل استفاده می کنند. اما از آنجایی با افزایش سن، لثه ها سریعتر از قبل تحلیل می روند و پروتز متحرک دندان مانع از تحلیل لثه نمی شود، دندان مصنوعی بعد از مدتی استفاده در جای خود لق می زند و هنگام صحبت کردن و غذا خوردن از دهان خارج می شود.

علاوه بر این، در حالت عادی هم استفاده از پروتز متحرک کمی سخت و دشوار است. در واقع دست دندان مصنوعی اگرچه ظاهری مرتب و کاملا شبیه به دندان طبی دارد اما غذا خوردن و صحبت کردن در زمان استفاده از ان راحت نیست.

امروزه این مشکل بزرگ برای سالمندان با روش های جدید قابل حل است. یکی از این روش ها ایمپلنت دندان در سالمندان است.

در این مقاله از سایت کلینیک دندانپزشکی دکتر مهشید جمشیدی به بررسی ایمپلنت دندان در سالمندان می پردازیم. تاپایان با ما همراه باشید.

کاشت ایمپلنت در سالمندان

از دست دادن دندان ها و بی دندان شدن در سنین میانسالی و سالمندی امری رایج و عادی است. از دست دادن تمامی دندان ها و خالی شدن دهان تاثیر زیادی بر زیبایی افراد دارد و باعث افتادگی پوست فک و دفرمه شدن صورت می شود. همچنین در این شرایط جویدن غذا و خوارکی ها و حتی صحبت کردن برای افراد دشوار است.

این موضوع برای هیچ سالمندی خوشایند نیست. آن ها دوست دارند وضعیت صورتشان به حالت نرمال و عادی برگردد و به راحتی مانند گذشته بتوانند از خوردن غذاها و حرف زدن با اطرافیان لذت ببرند.

در این مرحله هیچ راه حلی برای ترمیم دندان ها یا انجام خدمات زیبایی دندانپزشکی وجود ندارد و باید به دنبال جایگزینی برای دندان ها بود.

یکی از رایج ترین روش ها برای رفع مشکل بی دندانی در سالمندان استفاده از پروتز متحرک دندانی است. پروتز دندانی از بافت های شبیه به دندان طبیعی تشکیل شده که توسط یک بافت لثه مانند به هم متصل شده اند.

بیمار به راحتی می تواند پروتزمتحرک را از دهان خارج کرده و مجددا در دهان قرار دهد. پروتز دندانی اگرچه روشی مناسب برای برای جایگزینی دندان های از دسته رفته به شمار می رود و بسیاری از افراد استفاده می کنند اما یک مشکل اصلی دارد. زمانی که بر اثر کهولت سن، لثه ها تحلیل می روند پروتز دیگر به درستی در جای خود قرار نمی گیرد و کارایی خود را از دست می دهد.

برای رفع این مشکل دندانپزشکان توصیه می کنند به جای استفاده از پروتز متحرک یا دست کامل دندان چند پایه ایمپلنت درون لثه قرار گرفته و دندان های مصنوعی بر روی آن ها فیکس شوند.

 به این ترتیب مشکل افتادن و یا لق شدن دندان های مصنوعی برای سالمند وجود ندارد و سالمند دندان هایی شبیه به دندان طبیعی خود دارد که استفاده از آن ها راحت تر است و کاریی بهتری دارند.

لازم به ذکر است مراقبت بعد از ایمپلنت دندان اهمیت زیادی دارد و سالمند باید از ایمپلنت خود به درستی استفاده نموده و در خصوص آن بهداشت دهان و دندان ها را به خوبی رعایت کند.

مزایای استفاده از ایمپلنت دندان در سالمندان

ایمپلنت دندان بسیاری از مشکلات سالمندان در استفاده از دندان مصنوعی را رفع می کند. از جمله صحبت کردن و غذا خوردن که دو مورد از عادی ترین بخش های زندگی روزمره هر فرد است را برای آن ها راحت تر می کند. در ادامه به شرح مهمترین مزایای استفاده از ایمپلنت برای سالمندان می پردازیم:

• ایمپلنت دندان به بهبود روند خوردن و جویدن غذا کمک می کند و در اصلاح سبک تغذیه و سلامت گوارشی سالمند بسیار موثر است. در نتیجه به سلامت بدن فرد کمک می کند.
• ایمپلنت دندان در سالمندان یک راه حل دائمی برای دندان های از دست رفته است.
• کاشت ایمپلنت بافت استخوانی مورد نیاز فک را حفظ می کند. در واقع با استفاده از ایمپلنت دندان مشکلاتی مانند تحلیل لثه، افتادگی و دفرمه شدن آن، لقی، افتادن و کند شدن برای پروتز دندان سالمندان پیش نمی آید.
• ایمپلنت دندان ظاهری طبیعی تر نسبت به دندان مصنوعی دارد و به زیبایی بصری چهره فرد کمک می کند.
• ایمپلنت دندان همچنین تاثیر مثبت قابل توجهی بر روحیه سالمندان دارد و مانع از احساس فرسودگی در آن ها می شود.
• صحبت کردن با کاشت ایمپلنت دندان برای سالمندان راحت تر است.

آیا کاشت ایمپلنت برای همه سالمندان امکان پذیر است؟

ایمپلنت در هر سنی قابل انجام است. به عبارت دیگر هیچ محدودیت سنی برای انجام ایمپلنت وجود ندارد و هیچ کس برای کاشت ایمپلنت دندانی پیر نیست. البته برای افراد کمتر از 18 سال که رشد استخوانی آن ها کامل نشده است ایمپلنت انجام نمی شود.

یک فرد سالم می تواند یک کاشت ایمن و با دوام را تجربه کند. اقدامی که به بهبود کیفیت زندگی او کمک کرده و باعث می شود با داشتن دندان هایی شبیه به دندان طبیعی یک رژیم غذایی متعادل و سبک زندگی فعال را دنبال کند.

ایمپلنت دندان برای افراد مسن یا سایر افرادی که به دلایل مختلف تراکم استخوانی آن ها کاهش یافته اگر به درستی انجام شده و مراقبت شود به همان اندازه موفقیت آمیز است برای افراد جوان انجام می شود.

اگر بیمار پوکی استخوان دارد، مشکل او با برخی درمان های دارویی قابل رفع است. همچنین در صورتی که به علت خالی ماندن جای دندان از دست رفته به مدت طولانی، استخوان دچار تحلیل شده و استحکام کافی برای کاشت ایمپلنت را نداشته باشد، بیمار می تواند با پیوند استخوان مشکل خود را برطرف نموده و ایمپلنت دندانی موفقی را انجام دهد.

با این حال برخی ملاحظات سلامتی مانند دیابت کنترل نشده یا سایر بیماری های مزمن، نیز بیماری های لثه باید پیش از کاشت ایمپلنت سالمندان مورد توجه قرار گیرد.

علاوه بر این، برخی از سالمندان داروهایی مصرف می ‌کنند که ممکن است عوارض جانبی برای سلامت دهان و دندان آن‌ها ایجاد کند. لذا مشورت با دندانپزشک در خصوص بیماری‌ های زمینه، مشکلات لثه، دهان و دندان و داروهایی که استفاده می‌ کنید، ضروری است.

البته دندانپزشکان پیش از انجام ایمپلنت دندانی شرایط دهان و دندان بیمار و وضعیت فک و لثه او را به طور کامل مورد بررسی قرار داده و تجویزها و اقدامات لازم را برای آماده سازی بستر مناسب برای کاشت ایمپلنت انجام می دهند.

ایمپلنت دندان برای چه گروهی از سالمندان مناسب نیست؟

آن دسته از سالمندان و سایر افرادی که داروهای خاصی مانند استروئیدها یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن را مصرف می کنند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت نباشند. همچنین افرادی که عادات خاصی مانند دندان قروچه در خواب و فشار دادن شدید دندان ها به هم را دارند ممکن است فشار زیادی به ایمپلنت وارد کنند و باعث آسیب دیدن آن در طولانی مدت شوند.

خطرات و عوارض ایمپلنت دندان در سالمندان

احتمال بروز خطرات و عوارض ایمپلنت دندان برای سالمندان و افراد در سنین پایین تر معمولا بسیار نادر است. برخی عوارض احتمالی جراحی ایمپلنت مانند درد و خونریزی کوتاه مدت هستند و در زمان کوتاهی بر طرف می شوند. اما برخی عوارض مانند عفونت و لق شدن بلند مدت هستند و در صورت عدم انجام اقدامات موثر و به موقع ممکن است باعث شکست درمان ایمپلنت شوند. مهمترین خطرات احتمالی انجام ایمپلنت در سالمندان عبارت است از:

• خونریزی

خونریزی در لثه و محل جراحی در روزهای اول بعد از کاشت ایمپلنت طبیعی است و به تدریج رفع می شود. اما اگر خونریزی لثه متوقف نشود یا در روزهای بعد نیز ادامه داشته باشد باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

• تورم لثه

تورم لثه پس از کاشت ایمپلنت سالمندان با توجه به فشار وارد شده به لثه حین عمل جراحی، امری طبیعی است و طی یک هفته برطرف می شود.  استفاده از کمپرس سرد بر روی محل تورم می ‌تواند کمک کننده باشد.

• عفونت

در صورت عدم مراقبت صحیح از ایمپلنت دندانی باکتری های موجود در غذا می توانند محل عمل جراحی را آلوده کرده و احتمال ابتلا به عفونت بعد از ایمپلنت را افزایش دهند. برای رفع عفونت باید به دندانپزشک مراجعه شود.

• بروز حساسیت

گاهی ممکن است بعد از کاشت ایمپلنت و مصرف داروها علائم حساسیت در فرد برزو کند که باید هرچه سریعتر به دندانپزشک اطلاع داده شود.

• لق شدن پایه ایمپلنت

فرآیند جوش خوردن ایمپلنت به استخوان فک ممکن است ماه ها طول بکشد. اگر این اتفاق نیوفتد و پایه ایمپلنت به استخوان فک جوش نخورد و لق شود ممکن است دندنپزشک مجبور شود ایمپلنت را خارج کند. این اتفاق اغلب به دلیل عدم مراقبت صحیح از ایمپلنت رخ می دهد.

• مشکلات سینوسی ناشی از ایمپلنت

ایمپلنت‌ دندانی در فک بالا ممکن است به داخل حفره‌های سینوس نفوذ کرده وبا ایجاد تورم در سینوس‌ها، احتمال ابتلا به بیماری سینوزیت را افزایش دهد. اگرچه بروز این مشکل بسیار نادر است اما بهتر است با علائم سینوزیت ناشی از جراحی ایمپلنت سالمندان آشنا باشید:

• دندان درد
• تب
• بوی بد دهان
• سردردهای سینوسی
• مسدود شدن راه بینی
• کاهش حس بویایی
• آسیب بافتی یا عصبی ناشی از ایمپلنت در سالمندان

گاهی به طور اتفاقی ایمپلنت دندانی در سالمندان نزدیک به عصب قرار می گیرد علائمی نظیر بی‌ حسی، سوزن سوزن شدن یا درد در محل جراحی را به دنبال دارد. در موارد بسیار نادر و شدیدتر ممکن است بی ‌حسی مداوم و طولانی مدت در محل قرارگیری ایمپلنت، چانه و لب‌ ها ایجاد شود.

• آسیب دیدن ایمپلنت دندان

وارد آمدن فشار بیش از حد یا ضربه به ایمپلنت دندان در هر سنی باعث ترک خوردن و لق شدن آن می شود. برخی افراد به طور ناخواسته به ایمپلنت دندان فشار زیادی وارد می کنند مانند افرادی که دندان قروچه دارند یا افراد عصبی و کسانی که که تحت شرایط استرس زا زندگی می ‌کنند.

• لق شدن روکش ایمپلنت

لق شدن روکش ایمپلنت به دو دلیل عمده رخ می دهد. دلیل اول باز شدن چسب‌ های موقت ناشی از حرکات دهان هنگام جویدن مواد غذایی ودلیل دوم لق شدن پیچ اتصال پایه به پروتز ناشی از استفاده از ایمپلنت‌ های ارزان و نامناسب است.

• پس زدن ایمپلنت دندان

بدن افرادی که به مواد مصنوعی مانند تیتانیوم یا فلزات دیگر حساسیت دارد، ایمپلنت دندان را پس می زند. معمولا برای تشخیص وجود یا عدم وجود حساسیت نسبت به فلزات، پیش از جراحی ایمپلنت سالمندان آزمایش Melisa انجام می ‌شود. همچنین احتمال پس زدن ایمپلنت در سالمندانی که به بیماری‌های خود ایمنی نظیر روماتیسم مفصلی، مالتیپل اسکلروز، لوپوس و سلیاک دچار هستند، بیشتر از سایر افراد است.