پروتز ثابت دندان

عوامل مختلفی مانند پوسیدگی، تخریب بافت همبند و آسیب دیدگی ممکن است باعث از بین رفتن یا تغییر شکل ظاهری دندان شود. به علاوه افرادی نیز هستند که به صورت مادرزادی دندانی را ندارند.

پروتز دندان با ترمیم و جایگزینی دندان های افتاده و تغییر شکل یافته به بازیابی زیبایی و سلامت دهان و دندان و اصلاح طرح لبخند فرد کمک می کند.

پروتز دندان انواع مختلفی دارد و روکش ساده تا پروتز کامل را شامل می شود. پروتز دندان را بر اساس توانایی بیمار در خارج کردن آن به دو دسته پروتز ثابت (غیر متحرک) و پروتز متحرک تقسیم بندی می کنند.

پروتز ثابت نقش دندان طبیعی را در دهان دارد و تاج دندان آسیب دیده و ضعیف را تقویت می کند. این پروتز می تواند یک واحد یا بیشتر باشد.

 

پروتز ثابت چیست؟

پروتز ثابت نوعی پروتز دندانی است که به دندان یا ایمپلنت متصل و چسبانده شده و بیمار قادر نیست آن را از دهان خود خارج نماید. نحوه این اتصال می تواند به کمک پیچ یا چسب مخصوص باشد.

پروتز ثابت دوام و مقاومت بالایی دارد و فرد می تواند بدون نگرانی انواع مواد غذایی را مصرف نماید.

 

انواع پروتز ثابت دندان

پروتز ثابت دندان در بین عموم جامعه به عنوان روکش شناخته می شود. به طور کلی دو نوع پروتز ثابت دندان یا روکش وجود دارد:

1 – روکش تک واحدی دندان (single dental crown) :

در صورتی که ساختار دندان به هر دلیل ضعیف شده و نیاز به محافظت و تقویت داشته باشد یا حالت و رنگ طبیعی خود را از دست داده و ظاهری ناخوشایند پیدا کرده باشد از روکش دندان تک واحدی برای زیبایی و حمایت از دندان آسیب دیده استفاده می شود.

این روکش باعث بازگشت عملکرد طبیعی دندان و ظاهری زیبا می شود.

2 – بریج دندان (dental bridges) :

بریج دندان همان چیزی است که در جامعه به عنوان پروتز ثابت دندانی شناخته شده است. این پروتز زمانی کاربرد دارد که فرد یک دندان یا تعداد بیشتری دندان را از دست داده است اما قبل و بعد از فضای خالی ایجاد شده حداقل یک دندان سالم وجود دارد.

به این ترتیب با تراش دو دندان مجاور فضای خالی، یک پل (بریج) بین دندان های پایه ایجاد شده و ناحیه خالی با دندان پروتزی ثابت پر می شود. بدین ترتیب فرد مجددا توانایی جویدن و زیبایی ظاهری دندان ها را بدست می آورد.

 

مواد سازنده پروتز ثابت دندان

پروتز ثابت یا روکش دندان را می توان بر اساس موادی که در ساخت آن ها بکار می رود به سه دسته تقسیم بندی کرد:

1 – روکش سرامیکی :

جنس این روکش ها تماما سرامیکی است و علاوه بر استحکام خوب و مطلوب ظاهری طبیعی و مشابه دندان دارند. در روکش سرامیکی هیچ نوع فلزی بکار نرفته و مزیت آن دیده نشدن لبه فلزی روکش است.

در موارد که پوسیدگی دندان کم بوده یا بخش کوچکی از دندان ریخته باشد یا ضعیف شده باشد از این نوع روکش برای استحکام و زیبایی دندان استفاده می شود.

2 – روکش زیرکونیا :

این روکش مقاومت و استحکام بالایی دارد به همین دلیل برای دندان های خلفی و بریج مناسب است. روکش زیرکونیا زیبایی ظاهری کمتری نسبت به نوع سرامیکی دارد. در ساخت این روکش از نوعی فلز سفید رنگ استفاده شده و از آن معمولا برای بازسازی دندان استفاده می شود.

3 – روکش PMF :

ظاهری زیبایی این روکش از دو نوع قبلی کمتر است و در ساخت آن از ترکیب فلزات مخصوص (تیتانیوم، پالادیوم یا طلا) و پرسلن استفاده شده و احتمال دیده شدن لبه فلزی نیز وجود دارد. مزیت اصلی این نوع روکش استحکام بسیار بالای آن است.

 

قیمت پروتز ثابت دندان

هزینه پروتز دندان به هزینه لابراتور و دستمزد دندانپزشک بستگی دارد وطبیعی است دستمزد دندانپزشک متخصص بیشتر خواهد بود.

به طور کلی هزینه دندان مصنوعی ثابت بر پایه ایمپلنت حداقل 50 میلیون و هزینه بریج دندان حداقل 2میلیون تومان است.

 

مزایای پروتز ثابت

• دوام و استحکام بالا
• ماندگاری بالا تا حدود 20 سال
• عدم ساییدگی و تحلیل لثه
• عملکرد مشابه دندان طبیعی و عدم محدودیت خاص

معایب پروتز ثابت دندان

پروتز ثابت دندان در کنار مزایایی که دارد معایبی نیز به همراه دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-  درد و تورم در روزهای اول

2-  هزینه بیشتر نسبت به پروتز متحرک

3-   ایجاد بوی بد دهان در صورت عدم توجه به بهداشت دهان و دندان

 

آیا پروتز ثابت دندان دائمی است؟

پروتز های ثابت معمولا به عنوان یک درمان دائمی برای دندان به شمار می روند و در صورت مراقبت و نگهداری صحیح می توانند مادام العمر عملکرد مناسب و مفیدی داشته باشند. در واقع طول عمر و ماندگاری پروتز ثابت دندان به جنس و ترکیب استفاده شده برای ساخت آن ها بستگی دارد.

در حالت کلی حداقل عمر پروتزهای کامل حدود 5 تا 10 سال است. در حالی که پروتز های جزئی در بدترین حالت حدود 15 سال ماندگار هستند.

البته روش هایی برای افزایش طول عمر و ماندگاری پروتز ثابت وجود دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان
• حداقل دو بار مسواک زدن در روز
• استفاده از نخ دندان بعد از هر وعده غذایی
• استفاده از دهانشویه و فلوراید های مخصوص
• عدم گاز زدن و جویدن اشیا و خوراکی های سخت
• مراجعه منظم و حداقل 6 ماه یکبار به دندانپزشک

طبیعی است که عدم رعایت موارد فوق و بی توجهی به نکات مراقبت و نگهداری پروتز ثابت دندان طول عمر و ماندگاری آن را کاهش خواهد داد. در این حالت دهان و پروتزهای مصنوعی می توانند دستخوش تغییرات عمده ای شوند. به طوری که  که منجر به از دست رفتن تناسب و ظاهری مطلوب آن ها می شود.

 

مراقبت و اقدامات لازم بعد از انجام پروتز ثابت

انجام اقدامات و مراقبت های زیر می تواند به حفظ سلامت دهان و دندان و دوام پروتز انجام شده کمک نماید:

• بعد از چسباندن بریج یا روکش تا 24 ساعت نباید عمل جویدن در ناحیه ای که پروتز قرار گرفته انجام شد.
• در صورت احساس هر گونه غیر عادی بودن پروتز مانند بلند بودن لازم است به دندانپزشک مراجعه شود.
• حداقل روزی دوبار مسواک برای رعایت بهداشت دهانی که پروتز شده لازم است.
• برای پیش گیری از بروز پوسیدگی و بوی نامطبوع مسواک و نخ دندان باید با دقت انجام شود.
• استفاده از نخ دندان مخصوص به نام زیر بریج (سوپر فلاس) برای ناحیه پروتز الزامی است.
• ممکن است در ابتدا دندانپزشک پروتز را با چسب موقت بچسباند بنابراین مراجعات بعدی برای چکاپ و اتصال دائم نباید فراموش شود.
• مراجعه مرتب به دندانپزشک برای بررسی پروتز ضروری است.