ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی

ارتودنسی روش درمانی موثر برای درمان ناهنجاری های فک و دندان است. اما با وجود بهبود قابل توجهی که با درمان ارتودنسی حاصل می شود، برخی افراد به دلیل موقعیت های اجتماعی تمایلی به استفاده از این روش ندارند.

ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی روشی مناسب برای افرادی است که به هر دلیلی نمی خواهند براکت های ارتودنسی در دهانشان قابل مشاهده باشد.

ارتودنسی لینگوال چیست؟

ارتودنسی لینگوال که با نام های ارتودنسی زبانی، پشت دندانیو داخلی نیز شناخته می شود، در واقع همان ارتودنسی ثابت فلزی است که برای رفع ناهنجاری های دندانی مانند فاصله زیاد بین دندان ها یا تراکم زیاد آن ها، صاف و ردیف کردن دندان ها و رفع انواع مال اکلوژن ها مورد استفاده قرار می گیرد.

با این تفاوت که در این روش دستگاه ارتودنسی (براکت ها، سیم و الاستیک) در پشت دندان ها قرار می گیرد و روشی مناسب برای افرادی است که تمایلی ندارند دستگاه ارتودنسی در دهانشان دیده شود.

دستگاه ارتودنسی ثابت و ارتودنسی لینگوال از نظر نوع سخت افزار و اصول ارتودنسی بسیار شبیه به هم هستند. تفاوت عمده آن ها در موقعیت قرار گرفتن ارتودنسی است که در ارتودنسی پشت دندانی برعکس ارتودنسی ثابت است.

انواع ارتودنسی لینگوال

تنوع ارتودنسی لینگوال مربوط به تنوع براکت های مورد استفاده در این روش است. براکت های ارتودنسی لینگوال در نحوه طراحی، چگونگی اتصال براکت ها روی دندان و محکم کردن بریس ها با هم تفاوت دارند.

معروف ترین نوع براکت های ارتودنسی لینگوال عبارتند از:

• آی بریسز
• این اویشن
• براکت اینکاگنیتو
• براکت لینگوال QT
• لینگوال سبک STB

مزایای ارتودنسی لینگوال

مهمترین مزیت ارتودنسی لینگوال مخفی بودن آن است. دستگاه ارتودنسی در این روش تنها در صورتی دیده می شود که شخصی با دقت و فاصله نزدیک داخل دهان شما را نگاه کند.

در غیر این صورت بریس های ارتودنسی قابل مشاهده نیست و دندان ها به آرامی مرتب می شوند بدون اینکه کسی متوجه وجود دستگاه ارتودنسی شما شود.

مزیت دیگر ارتودنسی لینگوال این است که چنانچه فرد در طول دوره ارتودنسی بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نکند دندان ها تغییر رنگ می دهند.

این تغییر رنگ در ارتودنسی لینگوال پشت دندان ها ایجاد می شود و ظاهر و بیرون دندان ها سالم باقی می ماند.

به علاوه ارتودنسی لینگوال برای درمان انواع ناهنجاری مناسب است و غذا خوردن در این نوع ارتودنسی راحت تر از انواع دیگر است.

عوارض و معایب ارتودنسی لینگوال

در کنار تمام مزایا و برتری هایی که ارتودنسی لینگوال نسبت به سایر روش های ارتودنسی ثابت دارد این روش عوارض و معایبی نیز دارد که لازم است بیمار نسبت به آن ها آگاهی داشته باشد.

• هزینه ارتودنسی لینگوال نسبت به ارتودنسی ثابت معمولی بیشتر است. زیرا قرار دادن این ارتودنسی تخصص و تجربه بالاتری نیاز دارد و در صورت شکست، هزینه جایگزین کردن آن بیشتر است.
• نصب و جایگزینی این نوع ارتودنسی به دلیل اینکه پشت دندان قرار می گیرد، نسبت به روش ساده پیچیده تر است.
• هنگام مراجعه به مطب دندانپزشکی برای معاینات دوره ای، در هر جلسه زمان بیشتری صرف خواهد شد.
• گاهی ممکن است بریس های لینگوال زبان را تحریک کنند و باعث حساسیت و درد شوند. با پوشاندن بریس ها توسط موم می توان مانع از آسیب به زبان شد.
• برخی بیماران در گفتار و تلفظ کلمات دچار مشکل می شوند که بعد از مدتی و با عادت کردن بیمار به بریس ها این مشکل رفع می شود.
• طول دوره درمان در ارتودنسی پشت دندانی طولانی تر از ارتودنسی ثابت معمولی است.

مراحل انجام ارتودنسی لینگوال

• معاینه و تشخیص

در ابتدا برای تعیین نوع و شدت ناهنجاری لازم است بیمار توسط متخصص ارتودنسی معاینه شود. سپس براساس ارزیابی انجام شده روش های درمانی تشخیص داده شده و با توجه به هزینه روش درمانی، طول دوره درمان و شرایط و ترجیح بیمار روش درمان مناسب انتخاب می شود.

• درمان های جانبی

قبل از درمان ارتودنسی لازم است دندان ها از سلامت عمومی برخوردار باشند. به همین دلیل گاهی لازم است درمان های جانبی مانند کشیدن ، جرمگیری و پرکردن دندان انجام شود.

• قالب گیری

در این مرحله دندان ها قالب گیری شده و یک قالب از دندان ها توسط ارتودنتیست تهیه شده و برای ساخت بریس ها به لابراتوار فرستاده می شود.

• نصب بریس ها

براکت های آماده شده توسط ارتودنتیست با چسب مخصوص روی دندان نصب شده و با استفاده از سیم به هم متصل می شوند تا فشار لازم به دندان ها اعمال شود.

• معاینات دوره ای

پس از نصب بریس های ارتودنسی با نظر دندانپزشک و براساس شرایط بیمار جلسات معاینات دوره ای تنظیم می شود. طی این جلسات پیشرفت درمان بررسی و به سوالات بیمار پاسخ داده می شود.

تفاوت ارتودنسی ثابت معمولی (بریس های فلزی) و ارتودنسی پشت دندانی

تفاوت ارتودنسی ثابت معمولی و ارتودنسی لینگوال را می توان اینگونه بیان نمود:

• تفاوت در نصب: در ارتودنسی ثابت با بریس های فلزی دستگاه ارتودنسی روی سطح خارجی دندان قرار می گیرد و نصب آن آسان تر است. اما در ارتودنسی پشت دندانی همانطور که از نام آن پیداست دستگاه ارتودنسی پشت دندان در سمت زبان قرار می گیرد و نصب آن دشوارتر است.
• تفاوت در هزینه: هزینه ارتودنسی لینگوال به دلیل دشواری در نصب و نیاز به تخصص بالاتر نسبت به ارتودنسی ثابت معمولی بیشتر است.
• تفاوت در آسیب به سطح دندان: در صورت عدم رعایت بهداشت در طول دوره ارتودنسی سطح دندان به مرور زمان تغییر رنگ می دهد. در ارتودنسی لینگوال که پشت دندان قرار می گیرد سطح جلویی دندان ها آسیبی نمی بیند، اما در ارتودنسی ثابت این آسیب روی سطح جلویی دندان ایجاد می شود.
• طول دوره درمان: در ارتودنسی ثابت معمولی سرعت حرکت و جابجایی دندان ها بیشتر است. به همین دلیل در مقایسه با ارتودنسی لینگوال طول دوره درمان کوتاه تر است.

طول دوره درمان ارتودنسی لینگوال

طول دوره درمان ارتودنسی مخفی به عواملی مانند سن بیمار، شدت و پیچیدگی ناهنجاری، سلامت دندان ها قبل از ارتودنسی و میزان رعایت بهداشت دهان و دندان ها بستگی دارد.

با توجه شرایط هر فرد درمان ممکن است از 18 تا 36 ماه طول بکشد.

ارتودنسی لینگوال برای چه کسانی مناسب است؟

روش ارتودنسی مناسب برای هر فرد را متخصص ارتودنسی با توجه به شرایط بیمار تشخیص می دهد. با این حال ارتودنسی لینگوال معمولا برای ورزشکاران، مدل ها، بازیگران و موزیسین هایی که ساز بادی می نوازند مناسب است.

علاوه بر این نوجوانان و بزرگسالان و همه افرادی که ترجیح می دهند ارتونسی آن ها قابل مشاهده نباشد با تشخیص دندانپزشک می توانند از ارتودنسی نامرئی استفاده نمایند.

هزینه ارتودنسی لینگوال

بدون معاینه بیمار توسط ارتودنتیست و بررسی شرایط نمی توان هزینه ارتودنسی لینگوال را تعیین نمود.

هزینه درمان ارتودنسی پشت دندانی به عوامل مختلفی از قبیل نوع و شدت ناهنجاری و قیمت مواد تجهیزات مورد استفاده بستگی دارد.

مسلما هرچه شدت و نوع ناهنجاری پیچیده تر باشد و از مواد با کیفیت بالاتری استفاده شود هزینه نیز به همان نسبت بیشتر خواهد بود.

در حالت کلی قیمت ارتودنسی پشت دندانی نسبت به سایر روش های ارتودنسی بیشتر و حدود 3 تا 4 برابر است. به همین دلیل ممکن است استفاده از این روش برای برخی افراد توجیه نداشته باشد.

نیاز به تخصص بالاتر و ساخت سفارشی بریس ها پس از قالب گیری دندان از جمله دلایل هزینه بالاتر این روش می باشد.

به طور تقریبی هزینه ارتودنسی لینگوال یک فک حدود 15 تا 25 میلیون تومان و هزینه ارتونسی لینگوال دو فک حدود 25 تا 40 میلیون تومان است.

مراقبت های لازم از بریس های لینگوال

مانند تمام روش ها ارتودنسی رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان در ارتودنسی ثابت پشت دندان ضروری است.

اما مراقبت از ارتودنسی لینگوال کمی دشوار تر از سایر روش ها است و برای پیشگیری از آسیب به براکت ها باید با صبر و حوصله مراقبت ها را انجام داد.

برخی اصول و نکات لازم برای مراقبت از دندان ها و بریس های ارتودنسی به شرح زیر است:

• مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و پاک کردن سطح و شکاف بین دندان ها بعد از هر وعده غذایی
• استفاده از نخ دندان و مسواک مخصوص ارتودنسی که هر یک برای هدف مشخص و به شیوه ای طراحی شده اند که آسیبی به براکت ها وارد نشود
• استفاده از مسواک بین دندانی برای تمیز کردن فضای بین سیم و سطح دندان
• پرهیز از خودن غذاهای سفت، سخت و چسبنده
• استفاده از دهانشویه‌ حاوی فلوراید برای تقویت دندان ‌ها
• استفاده از وسیله آبپاشی دهان برای بیرون راندن ذرات غذای گیر افتاده در اطرف براکت‌ ها و دندان‌ ها
• پاکسازی تخصصی دندان‌ها هر ۶ ماه یک بار توسط دندانپزشک

سخن پایانی

به عنوان نتیجه گیری کلی می توان گفت ارتودنسی ثابت و لینگوال (ارتودنسی پشت دندانی) در مقابل هم قرار نمی گیرند و نمیتوان به طور قطعی گفت کدام روش بهتر است، بلکه بیمار بایستی با توجه به تفاوت ها و هزینه های انواع ارتودنسی و همچنین تشخیص پزشک، نسبت به انتخاب آن اقدام نماید.