مراقبت های لازم دوران ارتودنسی دندان

اگر مایل به انجام ارتودنسی هستید باید با مراقبت های لازم دوران ارتودنسی دندان آشنا شوید. درمان ارتودنسی مراقبت های خاص خود را دارد و شما باید در طول دوره درمان و بعد از آن مراقب دندان ها و براکت باشید.

ارتودنسی یکی از بهترین روش ها برای از بین بردن نامرتبی و کجی دندان ها است. امروزه استفاده از این روش بسیار رایج شده است زیرا سبب منظم شدن دندان ها و زیبایی لبخند شما خواهد شد.

عدم مراقبت صحیح از ارتودنسی، باعث آسیب به براکت ها، افزایش احتمال پوسیدگی دندان و عفونت لثه و در نتیجه طولانی شدن روند درمان خواهد شد.

در ادامه با نکات و مراقبت های لازم دوران ارتونسی دندان و بعد از آن آشنا می شویم. توجه به این نکات به شما کمک می کند دوره ارتودنسی را راحت تر و کوتاه تر سپری کرده و از بروز مشکلات دهان و دندان در آینده پیشگیری نمایید.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی دندان امری چالش برانگیز، اما مهم و حیاتی است. لذا بیمار در حین درمان ارتودنسی باید صبر و دقت کافی برای مراقبت از وسایل ارتودنسی و دندان ها به خرج دهد.

در دوره درمان نمی توان برخی خوراکی های مورد علاقه را خورد، دهان حساس و حتی زخم می شود، استفاده از نخ دندان و مسواک زدن دندان ها با وجود دستگاه ارتودنسی در دهان دشوار بوده و ممکن است تمیز کردن بریس ها و سیم کشی ها سخت باشد.

اگر ذرات غذا از بین دندان و براکت ها یا پلاک و جرم چسبیده به آن ها پاک نشود، باکتری ها در محیط دهان شروع به فعالیت می کنند. با فعالیت باکتری ها و افزایش تعداد آن ها اسید تولید می شود. اسید تولید شده مینای دندان را تحت تاثیر قرار داده و آن را ضعیف می کند و از بین می برد. لذا لکه های سفید روی دندان ایجاد شده و دندان در معرض پوسیدگی قرار می گیرد.

از طرف دیگر پلاک ها و فعالیت باکتری ها موجب تحریک و التهاب لثه می شوند. با ادامه این روند، لثه عفونت می کند. با پیشرفت عفونت لثه و عدم درمان آن، دندان و استخوان فک در معرض خطر قرار گرفته و ممکن است دندان از دست برود.

رعایت بهداشت ارتودنسی بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل پلاک، پوسیدگی دندان و بیماری های لثه می باشد. اگر روش صحیح مسواک زدن و مراقبت از دندان ها را در زمان ارتودنسی یاد بگیرید، می توانید بدون کلنجار رفتن و آسیب زدن به بریس ها و کلافه شدن بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید.

حتی اگر پیش از ارتودنسی بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت می کردید بهتر است درمورد شیوه صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن حین ارتودنسی با متخصص دندانپزشکی مشورت کنید.

تمیز کردن دندان ها در هنگام ارتودنسی

مادامی که دستگاه ارتودنسی در دهان شما قرار دارد باید همانند قبل برای تمیز کردن دندان ها مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. اما با دقت و حوصله بیشتر!

مسواک زدن دندان ها حین ارتودنسی

درست مسواک زدن یکی از مهمترین موارد برای محافظت از دندان ها در برابر تشکیل پلاک و پوسیدگی ناشی از آن در دوران ارتودنسی است. توصیه می شود در این دوران بعد از هر وعده غذایی و میان وعده با صرف وقت کافی مسواک بزنید و دستگاه ارتودنسی و دندان ها را یک به یک تمیز کنید.

برای اینکار از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده نمایید. مسواک خود را هر سه ماه یک بار تعویض کنید.

روش صحیح مسواک زدن حین ارتودنسی به شرح زیر است:

• ابتدا کش‌ ها و وسایل متحرک مانند هدگیر را بردارید.
• سر مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به لثه گرفته و آن را در لبه لثه (محل اتصال دندان) نگه دارید. با اعمال فشار ملایم و با حرکات جارویی از لثه به سمت لبه دندان و یا حرکات چرخشی روی دندان مسواک بزنید.
• اگر از مسواک برقی استفاده می ‌کنید، نیازی نیست آن را محکم فشار دهید یا بسایید، فقط بگذارید مسواک روی دندان باقی بماند.
• برای هر دندان حدود ۱۰ ثانیه زمان بگذارید و سپس به دندان بعدی بروید.
• سطوح خارجی و داخلی تمام دندان ‌ها را به روش فوق تمیز کنید. مسواک زدن سطوح جونده و دندان‌ های آسیا را فراموش نکنید.
• دندان ها را با ترتیب مشخصی مسواک کنید تا هیچ دندانی جا نماند.
• براکت ها و سیم کشی ها را نیز مسواک بزنید. مسواک را به حدی به براکت فشار بدهید که موهای آن وارد سوراخ ها و زوایای براکت شوند. زیر سیم را هم با مسواک تمیز کنید. می توانید از فرچه مخصوص تمیز کردن زیر سیم براکت استفاده کنید.
• در پایان هنگامی که مطمئن شدید همه دندان ها و دستگاه ارتودنسی را به خوبی تمیز کرده اید الاستیک را در جای خود قرار دهید.

کشیدن نخ دندان در زمان ارتودنسی

نخ کشیدن صحیح حین دوره ارتودنسی بسیار مهم است. زیرا نخ دندان پلاک را از بین دندان ‌ها و زیر خط لثه یعنی قسمت هایی که مسواک به آن دسترسی ندارد، تمیز می کند. اگر نخ نکشید، بیش از 40 درصد سطح دندان تمیز نمی ‌شود.

حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید و زیر سیم‌ ها و دندان‌ ها را تمیز نمایید. مراقب باشید به براکت ‌ها آسیب نرسانید. بهتر است  از نخ دندان مخصوص دوران ارتودنسی یا فلاس تریدر با سر سفتی استفاده کنید که بتوانید آن را در فاصله بین دندان‌ ها و بالای سیم دندان‌ های بالا و زیر سیم دندان‌ های پایین وارد کنید.

روش صحیح کشدن نخ دندان در دوران ارتودنسی به شرح زیر است:

• طول کافی از نخ دندان را زیر سیم برده و وارد فضای بین دو دندان کنید و دو سر نخ را با انگشت های اشاره بگیرید.
• نخ را به آرامی چند بار بین دندان‌ ها جلو و عقب ببرید.
• با رسیدن به خط لثه، نخ را به شکل C حلقه کنید و زیر خط لثه را نیز با حرکت ملایم رو به بالا و پایین نخ بکشید.
• نخ را با احتیاط بیرون بکشید و با استفاده از یک تکه نخ تمیز این مراحل را بقیه برای دندان ‌ها تکرار کنید.
• خونریزی لثه در هفته اول کاملا طبیعی است. به مرور لثه‌ ها سفت شده و به نخ کشیدن عادت می ‌کنند.

دهانشویه و خمیر دندان

در دوران ارتودنسی بهتر است روزی دوبار دهان خود را با دهانشویه فلوراید شستشو دهید. با اینکار فضاهای کوچک سیم کشی تمیز شده و ذرات باقیمانده نیز خارج می شود.

در طول درمان ارتودنسی لازم نیست از خمیردندان مخصوصی استفاده کنید. قطعا مسواک زدن کافی و با دقت مهم تر از نوع خمیر دندان است. با توجه به اینکه تمیز کردن دندان ها حین ارتودنسی دشوار است، برای حفظ سلامت دهان و دندان ها بهتر است خمیر دندانی انتخاب کنید که قدرت حفاظتی بالایی دارد.

رژیم غذایی دوران ارتودنسی دندان

یکی دیگر از مراقبت های لازم دوران ارتودنسی دندان رژیم غذایی مناسب است. بعد از نصب براکت های ارتودنسی دندانپزشک متخصص لیستی از غذاهایی که باید از مصرف آن ها اجتناب کنید به شما اراده می دهد.

معمولا توصیه می شود در دوره درمان ارتودنسی از مصرف خوراکی های بسیار شیرین، پرچرب، سفت و چسبنده خودداری کنید. این نوع غذاها علاوه بر آسیب به براکت ها و سیم های ارتودنسی، خطر پوسیدگی دندان ها را افزایش می دهند.

از جمله این خوراکی ها می توان به میوه های بزرگ، خشک و هسته دار مانند سیب، هویج، زیتون و هلو، ته دیگ، آجیل، نان خشک، پیتزا، تافی، آبنبات، چیپس، پفک، آدامس و پاپ کرن اشاره کرد. از مصرف نوشیدنی های الکلی، اسیدی و  حاوی رنگدانه مانند قهوه، چای، نوشابه نیز بپرهیزید.

همچنین برای مراقبت از دستگاه ارتودنسی لازم است عادات ناپسند جویدن اشیا سفت مانند سر خودکار و ناخن را کنار بگذارید.

بعد از ارتودنسی چی بخوریم؟

در روزهای اول که براکت می گذارید یا آن را تنظیم می کنید، ممکن است اندکی احساس درد و ناراحتی داشته باشید و غذا خوردن برایتان سخت باشد. در این مدت می توانید غذاهای نرم مانند آش، سوپ، فرنی، شله زرد، شیر برنج، پوره سیب زمینی، سبزیجات پخته، میوه های نرم، برنج، ماکارونی، خورش ها، دسر های نرم، ماست و خامه نوش جان کنید.

مراجعه منظم به ارتودنتیست در دوران ارتودنسی

در هنگام ارتودنسی به طور مرتب و بر اساس زمانبندی تعیین شده به دندانپزشک خود مراجعه کنید. مراقبت های لازم دوران ارتودنسی دندان باید دقیقا مطابق با دستورالعمل های دندانپزشک متخصص باشد.

در ویزیت هایی که معمولا به صورت ماهانه انجام می شود، دندانپزشک وضعیت دندان ها و دستگاه ارتودنسی و میزان پیشرفت درمان را ارزیابی کرده و مشکلات پیش آمده را رفع می کند. همچنین وضعیت سیم ها و بریس ها را بررسی کرده و در صورت نیاز آن ها مجددا تنظیم می کند. برای موفقیت و کاهش طول دوره درمان ارتودنسی چکاپ های دوره ای را جدی بگیرید.

برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله راه های کاهش مدت زمان درمان ارتودنسی را مطالعه نمایید.

مراقبت از براکت های ارتودنسی

مراقبت از براکت های ارتودنسی ثابت یا پلاک ارتودنسی متحرک به اندازه مراقبت از دندان ها در دوره ارتودنسی ضروری است. زمانی که دستگاه ارتودنسی در دهان شما قرار دارد برای جلوگیری از آسیب به آن باید مراقب باشید در زمان مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، غذا خوردن و سایر فعالیت های روزمره به سیم ها و براکت ها آسیب نزنید. برای اطمینان بیشتر و پوشش کامل دندان ها می توانید از دندانپزشک خود بخواهید محافظ دندان مخصوص شما را طراحی کند.

اگر از پلاک متحرک ارتودنسی استفاده می کنید، کار نظافت و شستشو دندان ها و پلاک ارتودنسی راحت خواهد بود. شما قادرید به راحتی پلاک را از دهان خارج کرده و دندان ها را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. به علاوه تمیز کردن خود پلاک نیز کار ساده ای است و با استفاده از یک مسواک و خمیر دندان معمولی می توانید این کار را انجام دهید. دقت کنید که پلاک ارتودنسی را زیر آب داغ یا در معرض حرارت قرار ندهید.

در صورت استفاده از براکت های ارتودنسی ثابت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن شما زمان بیشتری طول می کشد. زیرا احتمال گیر کردن غذا زیر این براکت ها بیشتر است و هنگام مسواک زدن باید تمامی قسمت های دندان و دستگاه ارتودنسی را تمیز کنید. حواستان باشد حین تمیز کردن زوایای مختلف دندان ها و براکت ها، با اعمال فشار زیاد به بریس ها و سیم های ارتودنسی آسیب وارد نکنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مراقبت های لازم دوران ارتودنسی دندان با کلینیک دکتر مهشید جمشیدی تماس بگیرید.

مراقبت های بعد از درمان ارتودنسی

پس از پایان درمان ارتودنسی و خارج کردن براکت ها، هنگامی که دندان ها منظم شده اند، شما باید بنا به تشخیص دندانپزشک مدتی از وسیله ای به نام ریتینر یا نگه دارنده استفاده کنید. این وسیله کمک می کند دندان ها در موقعیت جدید خود تثبیت شده و به جای قبلی بر نگردند.

پس از ثابت شدن موقعیت دندان ها نیز باید هر 6 ماه یکبار برای معاینه و چکاپ به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید. ممکن است پس از درآوردن براکت ها، جرمگیری دندان یا سفید کردن دندان ها برای از بین بردن جرم، لکه و زردی لازم باشد.

کلام آخر

در این مطلب سعی کردیم موارد و نکات ضروری که لازم است طی دوره درمان ارتودنسی برای مراقبت از دندان و دستگاه ارتودنسی رعایت کنید را شرح دهیم. با رعایت این مواد در پایان درمان ارتودنسی دندان هایی منظم و سالم و لبخندی جذاب و دلنشین خواهید داشت.

اگر می خواهید درمان ارتودنسی شما با موفقیت و طی مدت کوتاهی انجام شود باید تمام دستورالعمل های دندانپزشک خود را با دقت و به صورت کامل انجام دهید. به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورت بروز هر گونه مشکل برای دستگاه ارتودنسی سریعا با ارتودنتیست تماس بگیرید.