ارتودنسی فلزی بهتر است یا نامرئی؟

دندان های نامرتب و بهم ریخته علاوه بر ظاهر نامناسب، موجب آسیب به خود دندان ها و مشکل در جویدن برای فرد می شوند. با کمک درمان ارتودنسی، افرادی که دچار ناهنجاری دندان هستند می توانند بی نظمی دندان های خود را رفع نمایند.

داشتن دندان های مرتب و هماهنگ در کنار زیبایی ظاهری و جذابیت لبخند، سلامت دهان و دندان را برای فرد به همراه دارد.

در میان روش های مختلف ارتودنسی دندان ها دو روش ارتودنسی با بریس های فلزی و ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین یا ارتودنسی شفاف) گزینه هایی هستند که اغلب توسط دندانپزشک و بیمار ترجیح داده می شوند.

اما اکثر افراد متقاضی ارتودنسی با این سوال مواجه می شوند که ارتودنسی فلزی بهتر است یا نامرئی؟

تصمیم گیری در مورد انتخاب بین ارتودنسی فلزی و ارتودنسی نامرئی ممکن است کمی دشوار باشد.اطلاع از تفاوت های این دو روش و مشورت با دندانپزشک می تواند به شما کمک کند که با توجه به شرایط و وضعیت دندان هایتان انتخاب مناسب تری داشته باشید.

ارتودنسی فلزی چیست؟

ارتودنسی ثابت فلزی یا سیمی قدیمی ترین و شناخته شده ترین نوع ارتودنسی است که برای اصلاح نامرتبی دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

در این روش ارتودنسی براکت های از جنس فلز یا سرامیک به صورت ثابت روی دندان قرار گرفته و توسط سیم های فلزی و نوارهای لاستیکی به هم متصل می شوند.

این دستگاه ارتودنسی به طور مرتب توسط دندانپزشک تنظیم می شود تا دندان ها به مرور زمان تغییر موقعیت داده و در جای خود قرار بگیرند. به عبارت دیگر با استفاده از ارتودنسی فلزی در طول مدت زمان مشخصی و به تدریج مشکل ناهنجاری دندان ها رفع می شود.

امروزه نوع دیگری از ارتودنسی ثابت فلزی به نام ارتودنسی لینگوال وجود دارد که دستگاه ارتودنسی به طور کامل پشت دندان ها قرار می گیرد و به راحتی قابل مشاهده نیست.

برای مقایسه بهتر ارتودنسی فلزی و نامرئی بهتر است با مزایا و معایب هر روش آشنا شویم.

مزایای ارتودنسی فلزی

• درمان طیف وسیعی از ناهنجاری ها و مشکلان دندان مانند چرخش دندان، تورفتگی، بیرون زدگی، زوایه غلط دندان، روی هم رفتگی و جابجایی ریشه
• امکان تصحیح موقعیت چند دندان به طور همزمان
• اصلاح دقیق مکان قرارگیری دندان ها
• امکان کنترل دقیق حرکت دندان ها
• جابجایی راحت تر و سریع تر دندان ها
• درصد موفقیت بالا و کاهش احتمال بازگشت دندان ها به حالت قبل

معایب ارتودنسی فلزی

• مشخص بودن براکت ها و عدم زیبایی دندان ها درطول دوره درمان
• دشوار بودن شستشو دندان ها، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
• احتمال تجمع پلاک و ایجاد لکه و پوسیدگی دندان به دلیل تمیز نشدن صحیح دندان ها
• امکان شکسته شدن سیم ها و جدا شدن براکت ها از روی دندان به دلیل مصرف خوراکی های سفت و چسبنده
• نیاز به مراجعه منظم یک بار در ماه به دندانپزشک برای بررسی وضعیت حرکت دندان ها و تنظیم مجدد دستگاه ارتودنسی

ارتودنسی نامرئی یا شفاف (اینویزیلاین) چیست؟

ارتودنسی نامرئی (Invisalign) روشی برای مرتب کردن دندان ها بدون نیاز به براکت ها و سیم های فلزی است.

در ارتودنسی اینویزیلاین برای تصحیح موقعیت دندان ها از یکسری پلاک های (ردیف کننده ها) شفاف و ژله ای استفاده می شود. لذا در این روش دستگاه ارتودنسی قابل رویت نیست.

پلاک ارتودنسی نامرئی  توسط تکنولوژی تصویربرداری سه بعدی و به طور اختصاصی برای هر فرد ساخته می شود.

فرد باید این پلاک را به مدت دو هفته مطابق با دستورالعمل دندانپزشک در دهان خود قرار داده و تنها در زمان خوردن، آشامیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آن را بردارد. بعد از دو هفته پلاک بعدی را مورد استفاده قرار دهد. لذا در هر نوبت مراجعه به دندانپزشک، بیمار چند پلاک مختلف تحویل می گیرد که باید به ترتیب از آن ها استفاده نماید.

به این ترتیب دندان ها به مرور زمان جابه جا می شوند و نهایتا در مکان صحیح خود قرار می گیرند.

مزایای ارتودنسی اینویزیلاین

• قابل مشاهده نبودن
• امکان خارج کردن از دهان هنگام خوردن و آشامیدن
• راحتی شستشو و استفاده از مسواک و نخ دندان
• نیاز به مراجعه کمتر به دندانپزشک (هر دو ماه یکبار)
• استفاده راحت تر و عدم آسیب به محیط دهان

معایب ارتودنسی اینویزیلاین

• گران بودن
• ضرورت 20 تا 22 ساعت استفاده در روز
• لزوم مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی
• سخت بودن استفاده هنگام غذا خوردن در مکان های عمومی و رستوران
• احتمال دردناک بودن در روزهای اول
• عدم کارآیی در ناهنجاری های شدید فک و دندان
• عدم کسب نتیجه مطلوب در صورت همکاری نکردن و سهل انگاری فرد در استفاده مرتب از پلاک ارتودنسی

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک

سالیان طولانی است که ارتودنسی فلزی با درصد موفقیت بالا به افراد در سنین مختلف کمک می کند که ناهنجاری دهان و دندان خود را درمان نمایند. بنابراین به راحتی نمی توان این روش قدیمی را کنار گذاشت و روش های جدید را جایگزین آن کرد.

بزرگترین ایرادی که به ارتودنسی فلزی وارد است، واضح و مشخص بودن دستگاه ارتودنسی در هنگام صحبت کردن و لبخند زدن است که برای بسیاری از افراد ناخوشایند می باشد. در حالی که ارتودنسی نامرئی یا شفاف این مشکل را کاملا رفع نموده است.

در ادامه تفاوت این دو روش را به صورت موردی بررسی خواهیم کرد:

• هزینه: ارتودنسی شفاف نسبت به ارتودنسی فلزی گرانتر است.
• اثر بخشی: ارتودنسی فلزی قادر است انواع مختلف ناهنجاری فک و دندان را به خوبی درمان کند. ارتودنسی شفاف تنها برای درمان نامرتبی جزئی دندان کاربرد دارد. نتیجه نهایی حاصل از ارتودنسی فلزی بهتر از ارتودنسی نامرئی است.
• دوره درمان: ارتودنسی فلزی نامنظمی دندان ها را در مدت زمان کوتاه تری رفع می کند. البته طول دوره درمان بیش از هر چیز به میزان نامرتبی دندان ها بستگی دارد.
• راحتی: پلاک های ارتودنسی شفاف آسیبی به بافت دهان وارد نمی کند و ناراحتی کمتری برای فرد دارد. همچنین شما می توانید ارتودنسی نامرئی را هنگام ورزش، خوردن و آشامیدن از دهان خارج کنید. در ارتودنسی فلزی این امکان وجو نداد.
• مشخص بودن دستگاه ارتودنسی: هنگام استفاده از ارتودنسی اینویزیلاین ظاهر شما تغییری نمی کند و هیچکس متوجه نمی شود شما تحت درمان هستید اما دستکاه ارتودنسی فلزی به راحتی قابل مشاهده است.
• بهداشت دهان و دندان: تمیز کردن دندان ها و مسواک زدن و استفاده از نخ دندان در اتودنسی نامرئی نسبت به ارتودنسی فلزی راحت تر است. لذا احتمال ایجاد پلاک، لکه و پوسیدگی دندان در اتودسی شفاف کمتر خواهد بود.
• مراجعه به دندانپزشک: اگر وقت کافی برای مراجعه مرتب به دندانپزشک ندارید، ارتودنسی نامرئی برای شما بهتر است زیرا تعداد دفعات مراجعه به دندانپزشک برای ارتودنسی نامرئی کمتر از ارتودنسی فلزی است.
• همکاری بیمار: میزان موفقیت ارتودنسی شفاف تا حد زیادی به همکاری بیمار و استفاده منظم از پلاک ارتودنسی متحرک بستگی دارد. اما دستگاه ارتودنسی فلزی به طور ثابت در دهان قرار می گیرد و تنها لازد است فرد برای تنظیم مجدد و بررسی وضعیت دندان ها به دندانپزشک مراجعه کند.

سخن پایانی

برای تصمیم گیری درمورد اینکه ارتودنسی فلزی بهتر است یا نامرئی، عوامل زیادی دخیل هستند. برای انتخاب روش صحیح شما باید در کنار آگاهی از مزایا و معایت هر روش، با دنداتپزشک مشورت نمایید. دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان و دندان و با درنظر گرفتن شرایط شما بهتر از هر کسی می تواند شما را راهنمایی کند.