آیا ایمپلنت دندان دائمی است؟

ایمپلنت دندان از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است. عمر مفید ایمپلنت دندان در حالت طبیعی بسیار زیاد است اما عدم توجه به اصول مراقبتی تا حد زیادی می تواند دوام ایمپلنت را کاهش دهد.

با این حال، آیا ایمپلنت دندان دائمی است؟ ماندگاری ایمپلنت دندان چقدر است؟ چگونه می توان طول عمر ایمپلنت دندان را افزایش داد؟

برای یافتن پاسخ این سوالات و کسب اطلاعات بیشتر درمورد نحوه مراقبت از ایمپلنت های دندانی با ما همراه باشید.

ماندگاری ایمپلنت دندان

به دلیل ماندگاری طولانی و ظاهر طبیعی ایمپلنت، می توان آن را بهترین جایگزین برای دندان های از دست رفته دانست.

کاشت ایمپلنت دندان گاهی سختی هایی را برای فرد به همراه دارد. به همین دلیل فرد ترجیح می دهد ایمپلنت برای مدت طولانی و حتی تا پایان عمر دوام داشته باشد.

معمولا ماندگاری ایمپلنت بیشتر از روش های درمانی دیگر مانند پروتز دندان و بریج است. با رعایت اصول مراقبتی و توجه به بهداشت دهان و دندان، ماندگاری ایمپلنت دندان می تواند بیش از چند دهه و حتی یک عمر باشد.

ایمپلنت دندان درواقع تلاشی برای جایگزینی دائم دندان از دست رفته است. به همین دلیل ایمپلنت ساختاری بسیار شبیه به دندان طبیعی دارد  و پس از کاشت، فرد می تواند هر نوع غذایی را بهتر بجود یا گاز بزند بدون اینکه نگران از بین رفتن ایمپلنت دندان باشد.

همانطور که می دانید کاشت پایه ایمپلنت در استخوان فک به حفظ ساختار فک کمک کرده از تحلیل لثه و استخوان فک نیز جلوگیری می نماید.

نباید فراموش کرد که طول عمر تاج دندان که از طریق اباتمنت به پایه ایمپلنت متصل می شود با طول عمر ایمپلنت دندان متفاوت است. تاج دندان ممکن است در اثر وارد آمدن فشار بیش از حد یا عوامل دیگر ترک برداشته یا بشکند که به راحتی قابل تعویض بوده و آسیبی به پایه ایمپلنت نمی رساند.

طول عمر ایمپلنت دندان چقدر است؟

براساس مطالعاتی که با توجه به تکنولوژی ها و متدهای جدید افزایش طول عمر مفید ایمپلنت های دندانی صورت گرفته است، نرخ موفقیت این روش درمانی طی ده سال بیش از 94 درصد و طی پانزده سال بیش از 91 درصد می باشد.

در واقع می توان گفت طول عمر مفید ایمپلنت حدود 20 الی 25 سال یا بیشتر است. به عبارت دیگر در صورتی که به درستی از آن ها مراقبت شود برای مدت بسیار طولانی و حتی مادام العمر بدون هیچ مشکل در دهان باقی مانده عملکرد طبیعی خواهند داشت.

در صورت ایده آل بودن شرایط دهان و دندان، تبحر و تخصص دندانپزشک و مراقبت های بهداشتی فرد طول عمر ایمپلنت ها نامحدود خواهد بود. اثبات این ادعا اولین ایمپلنت های جایگذاری شده هستند که پس  از 50 تا 60 سال هنوز کارکرد مناسبی دارند.

عوامل موثر در ماندگاری ایمپلنت

طول عمر و ماندگاری ایمپلنت دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه مهمترین آن ها را شرح می دهیم:

• نوع و برند ایمپلنت: ایمپلنت دندان انواع و اندازه‌ های مختلفی دارد. مناسب بودن نوع ایمپلنت مناسب برای هر فرد موضوعی است که دندانپزشک هنگام مشاوره اولیه درباره آن با بیمار صحبت می کند.

از طرفی هر سازنده ایمپلنت از پوشش خاصی برای سطح پایه ایمپلنت استفاده می کند که در فرآیند جوش خوردن بهتر پایه به استخوان فک و فرآیند اُسئواینتگریشن موثر است. بنابراین برند ایمپلنت مورد استفاده و کیفیت آن در میزان دوام و ماندگاری ایمپلنت بسیار موثر است.

ایمپلنت تیتانیوم و مشتقات آن رایج‌ ترین نوع ایمپلنت دندان است که از جنس آلیاژ تیتانیوم بوده و ماندگاری بالایی دارد.

• محل کاشت ایمپلنت: طول عمر ایمپلنت دندانی به محل کاشت و اینکه روی کدام فک قرار می گیرد نیز بستگی دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده، میزان موفقیت ایمپلنت طی 12 سال روی فک بالا 84 درصد و روی فک پایین 93 درصد بوده است. به عبارت دیگر میزان ماندگاری و دوام ایمپلنت در فک پایین بیشتر از فک بالاست.
• سلامت دهان و دندان: بیماری لثه که اغلب به دلیل عدم توجه به بهداشت دهان و دندان ایجاد می شود، روی بافت نگهدارنده دندان به طور مستقیم تاثیر می گذارد.

عدم توجه به نکات مراقبتی و بهداشتی و کمک به ایجاد شرایط برای بروز مشکلات پریودنتال باعث کاهش طول عمر ایمپلنت دندان خواهد شد. بنابراین طول عمر ایمپلنت دندان، به روال فردی بهداشت دهان و دندان و میزان رعایت دستورالعمل‌ و  مراقبت های ‌بعدی بستگی دارد.

• تراکم استخوان: میزان دوام و بقای ایمپلنت به تراکم استخوانی بستگی زیادی دارد. تراکم استخوانی دارای چهار نوع I، II، III و IV است. نوع I متراکم ترین و محافظت شده ترین نوع استخوان بوده و نوع IV کمترین تراکم و حفاظت را دارد.

ایمپلنت در استخوان فک نوع I بیشترین و در نوع IV کمترین ماندگاری را خواهد داشت. هرچند امروزه با کمک فناوری های جدید میزان موفقیت ایمپلنت در تراکم استخوانی پایین نیز به طور چشمگیری افزایش یافته است.

• عادات فردی: عادات مخربی مانند دندان قروچه در خواب و فشردن دندان ها به هم که موجب خرابی و شکستگی دندان های طبیعی می شود بر طول عمر ایمپلنت نیز تاثیر می گذارد. میزان موفقیت ایمپلنت در افرادی که دندان قروچه دارند کمتر از افراد دیگر است.

فردی که اینگونه عادات را دارد باید قبل از کاشت به دندانپزشک خود اطلاع دهد. در این شرایط دندانپزشک روش متفاوتی را برای ایمپلنت برنامه ‌ریزی می کند. به عنوان مثال از یک فیکسچر پهن تر برای بستن بهتر استخوان فک استفاده می کند یا یک محافظ شبانه، برای دوره پس از عمل کاشت دندان تجویز می نماید.

• شرایط بیمار: شرایط ویژه هر بیمار از جمله سن، بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های لثه، تراکم و پوکی استخوان، مصرف برخی داروها بر طول عمر و دوام ایمپلنت موثر بوده و باید پیش از انجام درمان توسط دندانپزشک بررسی شود تا مشخص شود که فرد کاندیدای مناسبی برای درمان ایمپلنت هست یا خیر!
• مصرف دخانیات: فردی متقاضی ایمپلنت یک تا هفته قبل و بعد از درمان ایمپلنت اجازه ندارد دخانیات مصرف کند. چرا که ورود نیکوتین به خون احتمال بروز عفونت لثه و لق شدن پایه ایمپلنت را افزایش می دهد. قطع مصرف دخانیات به جوش خوردن پایه ایمپلنت به استخوان فک کمک می کند. ترک یا محدود کردن مصرف دخانیات می توانید باعث افزایش ماندگاری ایمپلنت خواهد شد.

راهکارهای افزایش طول عمر ایمپلنت

با توجه به هزینه و دردسرهایی که فرد در طول درمان متحمل می شود، اغلب افراد به دنبال راهکارهایی برای افزایش طول عمر ایمپلنت هستند.

در واقع با رعایت یک سری اصول و دستورالعمل های ساده می توان برای مدت طولانی و مادام العمر ایمپلنت را در فک حفظ نمود.

مهمترین موارد برای افزایش دوام ایمپلنت عبارتند از:

• مراجعه منظم به دندانپزشک: برای تشخیص و درمان به موقع بیماری های عفونی لثه و مشکلات مرتبط با پایه ایمپلنت که موجب شکست درمان و کاهش عمر ایمپلنت می شود بهتر است هر 6 الی 12 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه شود.
• رعایت دستورالعمل ها و اصول مراقبتی بعد از کاشت ایمپلنت: بعد از کاشت ایمپلنت دندانپزشک دستورالعمل هایی را به بیمار ارائه می کند که رعایت آن ها تا حد زیادی بر موفقیت و دوام ایمپلنت تاثیر دارد. از جمله این موارد می توان به عدم مصرف دخانیات، پرهیز ار خوردن غذاهای سفت، دوری از تحرک شدید اشاره نمود.

بعد از درمان ایمپلنت برای سرعت بخشیدن به جوش خوردن پایه به استخوان فک بهتر است تا دو هفته غذای نرم مصرف کرده و حداقل یک هفته در منزل استراحت کرد.

• رعایت بهداشت دهان و دندان: رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان و محافظت از ایمپلنت به منظور جلوگیری از رشد باکتری ها و بروز عفونت ایمپلنت دندان امری ضروری است. استفاده از منظم از مسواک، نخ دندان و دهان شویه آنتی باکتریال نباید فراموش شود.
• انتخاب دندانپزشک معتبر: مهارت و تبحر دندانپزشک تاثیر مستقیمی بر افزایش طول عمر ایمپلنت دندان دارد. دندانپزشک معتبر از مواد و وسایل مرغوب و باکیفیت استفاده می کند و مانع از بیماری لثه و شکست درمان و هدر رفت هزینه های شما خواهد شد.
• برنامه ریزی دقیق ایمپلنت های دندانی: قرار گیری ایمپلنت به صورت موازی با دندان های دیگر و در جایی که استخوان فک قوی باشد موجب تعادل نیرو بین پروتز و ایمپلنت و افزایش طول عمر آن می شود.

در حال حاضر روش های مختلفی از جمله کاشت ایمپلنت فوری بعد از کشیدن دندان، بارگذاری فوری تاج دندان بعد از کاشت ایمپلنت، کاشت مینی ایمپلنت دندان و کاشت ایمپلنت دیجیتالی وجود دارد.

برای هر روش باید برنامه ریزی دقیق توسط دندانپزشک انجام شود تا موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت تضمین شده و دوام و طول عمر آن نیز افزایش یابد.

در این مورد خود فرد دخالتی ندارد و برنامه ریزی ایمپلنت به تخصص دندانپزشک بستگی دارد. به این ترتیب تعهد و تجربه دندانپزشک بار دیگر باید مورد تاکید قرار می گیرد.

دلیل طولانی بودن عمر مفید ایمپلنت دندان

آلیاژ فلز تیتانیوم که به طور معمول برای ساخت ایمپلنت های دندانی مورد استفاده قرار می گیرد، فلزی بسیار قوی بوده و دچار خوردگی و پوسیدگی نمی شود. به همین دلیل در صورت مساعد بودن سایر شرایط افراد متقاضی ایمپلنت به ندرت عدم موفقیت را تجربه می کنند.

باکتری های موجود در دهان با شیرینی جات مصرفی ترکیب شده و با تولید اسید موجب پوسیدگی دندان طبیعی می شوند. پوسیدگی دندان اگر به موقع درمان نشود باعث از بین رفتن کامل دندان خواهد شد. این در حالی است که باکتری نمی تواند به تیتانیوم نفوذ کند و ایمپلنت هرگز دچار پوسیدگی نمی شود.

از طرف دیگر تیتانیوم در برابر شکستگی مقاوم است و پایه های تیتانیومی ایمپلنت از ریشه دندان طبیعی قوی تر هستند.

در واقع مشکلاتی که معمولا رخ می دهند مربوط به تاج سرامیکی است که ممکن است دچار ترک یا شکستگی شود. اگر چه سرامیک فوق العاده مقاوم است اما دوام آن به اندازه دندان طبیعی نیست. البته تاج قابل ترمیم و جایگزینی می باشد.

به طور کلی ماندگاری ایمپلنت دندان بسیار طولانی ‌تر از روش ‌های دیگر درمانی است، اما گاهی برخی از موارد که به آن ها اشاره شد باعث کاهش دوام و طول عمر آن می ‌شوند. با رعایت نکات مراقبتی تا حد زیادی می توان طول عمر ایمپلنت را افزایش داد و آن را برای همیشه در دهان حفظ کرد.